هفت شنبه های شهر - تور کیش

• شنبه

شنبه، یک آدم خواب ندیده است. آن قدر ظرف های مهمانی آدینه را شسته که دست هایش درد می نماید و پلک چشم هایش سنگین است. می خواهد بخوابد تا آدینه بعد و از جایش بلند نگردد. اما مگر زندگی شوخی سرش می گردد؛ باید بلند شد و رفت. شهر هم مثل آدم ها بدخواب بوده است. عابران در رفت و آمد هستند. خیابان، بوی مقوای سوخته ای می دهد که بچه ها کار به جای اسفند آن را دود نموده اند. سر چهارراه، زندگی جریان دارد. دستفروش ها حی و حاضر سر کارهای شان هستند. حافظ، شعرهایش را حراج نموده، گل های پژمرده رُز دسته ای ده هزار تومان، سی دی های شاد دو تا پنج هزار تومان! سوار مترو می شوی؛ همان فروشگاه سیاری که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن پیدا می گردد و تازه دستگاه کارت خوان هم موجود است؛ روسری، هدفون، سیم جرمگیر کتری، لباس های نانویی. یک کارگردان جوان هم فیلم نفروخته اش را می فروشد. کتاب های جوجو مویز هم هست. اگر دلت بخواهد از الیف شافاک هم چیزهایی می توانی پیدا کنی. کتاب فروش دسته کتاب هایش را روی زانوهای تو می گذارد تا انتخابش کنی. کتاب زنان زیرک روی کتاب هاست با این جمله توضیحی که چرا مردان، عاشق زنان زیرک می شوند؟ نام نویسنده، شری آرگو است! اما تو بدون این که کسی بداند، با گوشی داری کتاب صوتی درخت زیبای من اثر ژوزه مائورو واسکنسلوس را گوش می دهی. یک جمله از کتاب را در نُت گوشی ات تایپ می کنی. بدون محبت، زندگی چیز مهمی نیست! هر کتابی که می خوانی جمله های زیبایش را می نویسی تا روزت زیبا گردد؛ روزت با این جمله زیبا می گردد.

• یک شنبه

شهر، شلوغ و یاغی است؛ خسته از ترافیک جاده های شمال و ترس کارهای مانده در غیبت شنبه. رسم نکوی ایرانیان این است؛ چون آدینه ها، جاده ها شلوغ اند؛ شنبه را تعطیل نمایند. اگر شنبه کارَت به اداره ها و شرکت ها و کارخانه ها بیفتد می بینی، نیمی از کارمندان غایب اند. یکشنبه، روز کارمندان جا مانده در جاده های شمال است. اما زندگی در شهر، جریان دیگری دارد. کارتن خواب ها، اشیای با ارزش دور ریز را به گردن آویخته اند. بچه ها زباله گرد به زنان خیابان می گویند: خاله گرسنه ایم، ناهارمی خری؟ جوانان با استعداد هنرمند و یا بی استعدادهای فالش نواز، برای سایه های شهرمی نوازند. در مترو هم گروه های موسیقی ضرب می گیرند و ترانه های فولکلور یا ترانه های شاد امروزی را هم خوانی می نمایند. مردم مدام از هم این سئوال را می پرسند: راستی، امروز دلار چند است؟ امروز، کتاب فرزندان سانچز را می خوانم. از یک جمله کتاب خنده ام گرفته است. عین جمله این است: ما مکزیکی ها، ضرب المثلی داریم که می گوید: جسد و مهمان مثل هم هستند؛ بعد از 24 ساعت می گندند. کتاب را می بندم. از مترو یک بسته دونات تازه می خرم تا به جای صبحانه نوش جان کنم. زن دستفروش می گوید: اولین دشت، خدایا به امید تو! من هم می گویم: خدایا به امید تو! و با این حس از مترو خارج می شوم.

• دوشنبه

دوشنبه، انگار روز نخست کار و بار است. انگار آدم ها تازه میزان شده اند و چرخ ها بالانس. تازه به فکر کار و بار و جهان افتاده اند. شهر هم باید شلوغ باشد. ترافیک طبیعی است. ماشین ها در شهر در حال تردد هستند و هی به صورت شهر خنج می اندازند.

• سه شنبه

حالا خوب است؛ سه شنبه ها، روز سه شنبه های بدون خودرو است. باز هم خیلی ها ماشین آورده اند. امروز مسافران تاکسی می پرسیدند: زن ها نمی توانند دوچرخه برانند اما موتور می توانند؟ برخی ها هم نگران چهار صفر اسکناس بودند. سه شنبه، همان راننده تاکسی خسته است که در اتوبان صدر گرفتار شده است و کولر ماشینش را خاموش نموده است؛ مبادا بنزین زیاد مصرف بگردد یا موتور ماشینش از کار بیفتد. در هوای 40 درجه تهران سرش را از پنجره بیرون می آورد و فریاد می زند آهای تهران، چرا پیدایت نیست؟ از تاکسی پیاده می شوم. از سوپرمارکت سر کوچه، چند بستنی قیفی وانیلی می خرم تا روز خودم و خانواده را خنک کنم. دیر به خانه که می رسم مادرم با طعنه می گوید: حالا بگو ببینم؛ بهشت زیر پای مادران است یا مادربزرگ ها!؟دخترم را بر می دارم که به خانه ببرم با لبخند می گویم: البته مادربزرگ ها!

• چهارشنبه

چهارشنبه، مثل روزهای آخر اسفند است. کارهای نیمه تمام، مردم عاصی که می دانند هفته دخلش آمده و دیگر به کارهای شان نمی رسند. نیمی از ترس جاده های شلوغ، زودتر به جاده می زنند. اپلیکیشن های راه یاب، راه ها را رَج می زنند و خط های قرمز ترافیک، دل هر مسافری را می لرزاند. چهارشنبه می تواند نماد راننده هایی باشد که شیر یا خط می اندازند از هراز بروند یا چالوس، فیروزکوه هم بدنیست. عده ای در خیابان یقه کشی می نمایند و به گرانی ناسزا می گویند. در بازار تجریش، زنی شربت نذر نموده است به عابران شربت خنک پرتقال تعارف می نماید. من در فکر گردشگر آلمانی ام که مورد لطف چند ضارب بی چشم و رو افتاده بود. غصه ام می گیرد.

• پنج شنبه

پنج شنبه، آن ها که دست شان به دهان شان می رسد؛ شهر را گذاشته اند و رفته اند. خیلی ها مانده اند. خیلی ها دیگر به سفر فکر نمی نمایند. مردم در کف هرم مازلو دنبال نان و آب هستند. اما سفرهای داخل شهر همواره پر رونق است. جوانان دوردور می نمایند. صبح، در پارک از همه گروه های سنی می بینم که سخت ورزش می نمایند. یک زن میانسال به دوستانش یوگا آموزش می دهد. گروهی به گربه ها و کلاغ ها غذا می دهند. چند مرد و زن با لباس ورزشی صبحانه می خورند و می خندند. کاش باران ببارد و تمام عیش امروز کامل گردد. من به همه درخت ها از جمله افراها، چنارها و شمشادها سلام می کنم. بعد از پارک، نان تازه می گیرم. عطر نان تا خانه همراهی ام می نماید. چه خوب که امروز تعطیلم. چه قدر دلم سفر می خواهد. اما حالا که نمی توانم سفر کنم با کتاب هایم که می توانم به سفر بروم. امروز کتاب هنر سیر و سفر آلن دوباتن با ترجمه گلی امامی را شروع نموده ام. در جایی از شارل بودلر نویسنده و شاعر فرانسوی می نویسد: همواره به نظر می آید اگر آن جایی که هستم نباشم؛ حالم بهتر است و این مسئله روح مرا مشغول می دارد! به خاطر همین است که می گویند کتاب بخوانید. امروز فهمیده ام که چه قدر دغدغه هایم شبیه شارل بودلر است. جای دیگر شارل بودلر می گوید: زندگی، بیمارستانی است که در آن هر بیمار آرزوی جایگزین کردن تختش را دارد. این یکی می خواهد جلوی رادیاتور باشد، و آن یکی تصور می نماید کنار پنجره بهبود خواهد یافت. خدایا به خاطر این کتاب از تو سپاسگزارم.

• آدینه

آدینه، می تواند دو روز حساب گردد. آدینه، حالت فلسفی عجیبی دارد. تلنگر است آدینه. فکر است آدینه. مثل روز آخر اسفند است که معلوم نیست روز خاتمه است یا شروع. صبح، وقتی همه خواب هستند از خانه بیرون می زنم. دوازده هزار قدم راه می روم. آدینه، سر راه قارچ و پیازچه و گوجه می گیرم. آدینه، با املت داغ، آدینه خواهد شد. آدینه، می تواند همه هفته ای که گذشته باشد؛ می توانی با تمام هفته در جیبت در یک مال بزرگ قدم بزنی و سری به کافی شاپ بزنی. خودت را به یک میوه بستنی با طعم ترش و شیرین مهمان کنی. یا یک قهوه موکا با تصویر یک گل یا یک قلب سفارش بدهی. آدینه، روز نیست مثل شب است. یاد کتاب بازمانده روز، اثر کازئو ایشی گرو می افتم: بهترین قسمت روز، شب است. شاید بهترین بخش هفته، آدینه باشد.