زمان تشکیل منظومه شمسی به اندازه بارداری 12 ساعته بوده است! - تور کیش

به گزارش خبرنگاران از ایسنا، محققان آزمایشگاه ملی لارنس لیورمور، مشهور به LLNL آمریکا در مطالعه اخیرشان با بررسی ایزوتوپ های عنصر مولیبدن (molybdenum، نماد: Mo) موجود در شهاب سنگ ها، اظهار کردند که خورشید و منظومه شمسی ما طی یک مدت زمان کوتاه 200 هزار ساله تشکیل شده اند.

با مشاهده سایر سیستم های ستاره ای که از نظر شکل گیری مشابه سیستم منظومه شمسی ما هستند و با انجام اندازه گیری های دقیق محققان گفتند که احتمالاً حدود 1-2 میلیون سال طول می کشد تا یک ابر از هم پاشیده شود و یک ستاره متولد شود. این اولین مطالعه ای است که طی آن محققان اعداد مربوط به منظومه شمسی ما را ارائه می دهند.

گرگ برنکا (Greg Brennecka) کیهان شیمیدان آزمایشگاه ملی لارنس لیورمور و نویسنده اصلی این مطالعه گفت: نتایج این مطالعه نشان می دهد این فروپاشی که منجر به شکل گیری منظومه شمسی شده، خیلی سریع و در کمتر از 200 هزار سال اتفاق افتاده است. اگر بخواهیم این زمان را بر اساس طول عمر انسان مقایسه کنیم باید شکل گیری منظومه شمسی با بارداری یک خانم در عرض 12 ساعت (به جای 9 ماه) مقایسه شود که این امر نشان دهنده سریع بودن این فرایند است.

اندازه اجزای عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم در یک محیط با درجه حرارت بالا (بیش از 1300 کلوین)، احتمالاً در نزدیکی خورشید جوان از میکرومتر تا سانتی متر متغیر بوده است سپس این عناصر به خارج از آن محیط و به منطقه ای که شهاب سنگ های کندریت کربن دار تشکیل شده است و مکانی که امروزه این عناصر در آنجا یافت شده اند منتقل شده اند. بیشتر عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم 4.567 میلیارد سال پیش و در بازه زمانی 40 هزار تا 200 هزار ساله تشکیل شده اند.

در این مطالعه دانشمندان مقدار ایزوتوپ مولیبدن (Mo) و عناصر کمیاب انواع عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم (CAI) گرفته شده از شهاب سنگ های کندریت کربن دار از جمله آلنده (Allende) که بزرگترین کندریت کربن دار موجود در زمین است را اندازه گیری کردند.

آنها دریافتند که ترکیبات ایزوتوپی مولیبدن از عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم (CAI)، طیف وسیعی از مواد را که در قرص پیش سیاره ای قرار گرفته اند، می پوشانند و این اجزا احتمالاً در بازه زمانی فروپاشی ابر شکل گرفته اند.

از آنجا که مدت زمان برافزایش ستارگان (1-2 میلیون سال) بسیار بیشتر از تشکیل عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم است، محققان توانستند تشخیص دهند که تشکیل کدامیک از عناصر غنی از کلسیم - آلومینیوم یک مرحله نجومی را در شکل گیری منظومه شمسی ثبت کرده است و در نهایت هم توانستند دریابند آن موادی که منظومه شمسی را ایجاد کرده اند با چه سرعتی رشد کرده اند.

در اختر فیزیک واژه برافزایش (Accretion) حداقل در مورد دو فرایند مختلف به کار رفته است. نخستین و معمول ترین کاربرد برافزایش به فرایند رشد اجسام پرجرم از طریق جذب گرانشی مادهٔ بیشتر - معمولاً گازی شکل- در یک قرص برافزایشی اشاره دارد.

وجود قرص های برافزایشی در اطراف ستاره های کوچک یا بقایای ستاره ای در ستارگان دوتایی و همچنین اطراف سیاهچاله هایی که در مرکز کهکشان های مارپیچی قرار دارند، بسیار معمول است.

در کنار این کاربرد در نظریه سحابی، برافزایش به برخورد و چسبیدن الکترواستاتیک ذرات میکروسکوپی غبار و یخ سرد شده در قرص های پیش سیاره ای یا سیستم های پیش سیاره ای غول های گازی، اشاره دارد که در نهایت به پیدایش سیاره های خرد منجر می شود که ذرات کوچک و سیارات خرد دیگر را جذب می کنند.