گوستاو فلوبر؛ مردی که مادام بوواری را خلق کرد - تور کیش

بیوگرافی گوستاو فلوبر

گوستاو فلوبر متولد 12 دسامبر سال 1821 در هوت نورمندی فرانسه است. او یکی از نویسندگان تراز اول فرانسوی به حساب می آید. گوستاو فلوبر بسیار فداکار، باوفا، دقیق و شوخ طبع بود. گوستاو فلوبر نویسندگی را از دوران کودکی آغاز کرد و در نوشتن وسواسی و سخت گیر بود و از همان اوایل جوانی عاشق ادبیات شد. او در 18 سالگی برای تحصیل در رشته حقوق به پاریس رفت ولی از پایتخت خوشش نیامد و گاهی برای تفریح و دیدن طبیعت به بیرون از شهر می رفت و این گردش ها به او روحیه و انگیزه می داد تا سال های کسالت آور تحصیل را بگذراند.

پدرش جراح و مدیر بیمارستان هتل دیو بود، همین موضوع باعث شد زندگی او در رفاه و آسایش اقتصادی باشد اما پدرش سال 1846 درگذشت و خواهر محبوبش کارولین در مارس همان سال، بعد از به دنیا آوردن یک دختر درگذشت. بعد از این اتفاق ها فلوبر ترک تحصیل کرد و به همراه مادر و خواهرزاده اش به روآن بازگشت. گوستاو فلوبر تنها برای دیدن گوتیه، ژرژ ساند و ایوان تورگنیف چند بار به پاریس رفت. او سفرهای زیادی می رفت ولی تا آخر عمر در همان شهری که متولد شده بود زندگی کرد. اولین کار او سال 1837 منتشر شد. گوستاو فلوبر از نوامبر 1849 تا آوریل 1851، همراه با دوست مادام العمرش ماکسیم دو کمپ به بریتانیا سفر کرد و اثر مشترکی را نوشتند که فلوبر فصل های فرد و دو کمپ فصل های زوج این سفرنامه را نوشت، در نهایت اما این نوشته ها تا پایان زندگی گوستاو فلوبر منتشر نشد.

دیدگاه فکری و مرگ گوستاو فلوبر

گوستاو فلوبر افرادی مثل ویکتور هوگو، بوالو، منتسکیو و شاتو بریان را دوست داشت و به همین خاطر ممکن است این فکر در ذهن خواننده بیاید که هم پیرو مکتب کلاسیک است و هم رمانتیک، ولی در واقع سبک او نه کلاسیک است و نه رمانتیک، بلکه ترکیبی از هر دو است که به مکتب ناتورالیسم معروف است. ناتورالیسم به لحاظ فلسفی به این معنا است که تنها قوانین و نیروهای طبیعت (نه قوانین و نیروهای فراطبیعی) در دنیا فعال هستند. گوستاو فلوبر بیماری صرع داشت و اولین حمله صرعی خود را سال 1845 تجربه کرد. این رویداد او را به وحشت انداخت و اضطراب و استرس از این بیماری، مسائل بیشتری برای سلامتی اش رقم زد. او تا آخر عمرش با بیماری صرع مبارزه کرد و بعضی از افراد این بیماری را عاملی برای خون ریزی مغزی می دانند که سال 1880 به زندگی اش پایان داد.

کتاب های گوستاو فلوبر

گوستاو فلوبر، نویسنده پرکاری نبود و طی حدود چهل سال که به کار نویسندگی پرداخت، تنها دوازده رمان منتشر کرد. آثار گوستاو فلوبر عبارت اند از: سفری به دوزخ (1835)، رویایی از دوزخ (1837)، خاطرات یک دیوانه (1838)، اسمار (1839)، نوامبر (1842)، مادام بواری (1857)، سالامبو (1862)، تربیت احساسات (1869)، نامه هایی به شهرداری روآن، داوطلب، وسوسه سن آنتوان (1874)، سه داستان (1877)، بووار و پکوشه (1881) و داستان مرد.

کتاب های مادام بواری، سالامبو، تربیت احساسات، وسوسه سنت آنتوان و سه داستان از شاهکارهای ادبیات فرانسه به شمار می فرایند.

در ادامه به تعدادی از آثار گوستاو فلوبر نگاهی نموده ایم.

مادام بوواری

گوستاو فلوبر کتاب مادام بوواری را سال 1875 نوشت. این کتاب با ترجمه های متفاوتی نوشته شده است اما ترجمه مشفق همدانی بسیار جذاب و رسا نوشته شده است. این کتاب براساس یک اتفاق واقعی شکل گرفته است و در میان رمان های معاصر، یکی از شاهکارها به شمار می رود. رمان عاشقانه مادام بوواری، داستانی بسیار جذاب در خصوص زنی به نام اما روتو است. یکی از عظیم ترین موفقیت های گوستاو فلوبر خلق شخصیت اما روتو است. اما روتو دختر یک دهقان است و شخصیت سرکش و دیوانه ای دارد که هیچوقت راضی و خرسند نمی گردد و برای اینکه از زندگی در روستا فرار کند با شارل بواری که یک دستیار پزشک شهرستانی است، ازدواج می نماید.

گوستاو فلوبر به مدت پنج سال مشغول نوشتن کتاب مادام بوواری بود و اما روتو را در اتاقی خلق کرد که بیشتر عمرش را همانجا سپری کرد. مادام بوواری نثر روانی دارد که در آن خبری از جملات کلیشه ای و تکراری نیست.

در قسمتی از کتاب مادام بوواری می خوانیم:

تربیت احساسات

کتاب تربیت احساسات اثر گوستاو فلوبر، سال 1869 منتشر شد و توسط مهدی سحابی به فارسی ترجمه شده است. این کتاب در دهه های اخیر در بین خوانندگان و همچنین اهل ادب و فرهنگ، یکی از شاهکارهای فلوبر معرفی شده است. این کتاب ابتدا که منتشر شد، چندان مورد استقبال قرار نگرفت و خود فلوبر هم این موضوع را می دانست و اغلب به آن اشاره می کرد.

کتاب تربیت احساسات، ماجرای عاشقانه فردریک مورو که دانشجوی حقوق است را بیان می نماید. او هنگام برگشت از پاریس به سمت خانه اش در نرماندی، متوجه خانمی به نام آرنو که زنی ظریف و مسن است، می گردد و این آغاز شیفتگی او است که یک عمر ادامه خواهد داشت. این موضوع که شاید کتاب تربیت احساسات، نوعی زندگی نامه شخصی گوستاو فلوبر باشد، همواره مطرح بوده است.

در قسمتی از کتاب تربیت احساسات می خوانیم:

وسوسه آنتوتیوس قدیس

گوستاو فلوبر درباره این اثرش این چنین گفته است: این کتاب حاصل تمام عمر من است. فلوبر کتاب وسوسه آنتونیوس قدیس را سه بار به رشته تحریر در آورده است. ابتدا سال 1849، سپس سال 1856 و در نهایت سال 72 - 1870.

کتاب وسوسه آنتونیوس قدیس توسط کتایون شهپرراد و آذین حسین زاده به فارسی ترجمه شده است و مترجمین در مقدمه این کتاب این چنین نوشته اند: در این کتاب، مرد زاهد که شخصیت اصلی داستان نیز است، در بدو امر تجلی چنین تصویری است. شخصیتی که در تنهایی و عزلت خود گرفتار آمده است و میان دو ورطه بی پایان، یعنی خیر و شر، با امیال حیوانی و غرایز خود به جدال می پردازد. تردیدی نیست که همین دیدگاه دوگانه به گیتی است که باعث شده تا فلوبر به کرات از آرا و اندیشه های مانویت استفاده کند.

کتاب وسوسه آنتونیوس قدیس که سال 1849 نوشته شده بود، با چیزی که سال 1872 به صورت برداشت نهایی عرضه شده است تفاوت های زیادی دارد و به احتمال زیاد نسخه اولیه اثر، همان چیزی است که بیش از همه مورد توجه گوستاو فلوبر بوده است.

در قسمتی از کتاب وسوسه آنتوتیوس قدیس می خوانیم: